Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι από αγάπη προς την ιδιαίτερη πατρίδα τους ασχολήθηκαν με την ιστορία του τόπου καταγωγής τους, κατέγραψαν όλα εκείνα τα στοιχεία και τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της γενέθλιας γης τους και τα άφησαν παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές. Την ιστορία δεν την γράφουν μόνο οι κάθε είδους επώνυμοι αλλά και οι απλοί άνθρωποι οι οποίοι εθελοντικά στρατεύονται και συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή του τόπου τους. Μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι η κα Σπυριδούλα Τριανταφύλλου – Περδίκη,
που γεννήθηκε στα Τριζόνια και ως ενεργός πολίτης συνεισφέρει στην ανάπτυξη και ευημερία του νησιού της, μέσα από τις δραστηριότητες του Τοπικού Συλλόγου. Το 2018 προχώρησε στην έκδοση μιας συστηματικής εργασίας με τίτλο «Τριζόνια, ένα σμαράγδι στον Κορινθιακό κόλπο». Είναι η πρώτη εκτεταμένη και αξιόλογη εργασία για την περιγραφή και την καταγραφή της ιστορίας του μοναδικού κατοικημένου νησιού του Κορινθιακού κόλπου.
Τα Τριζόνια είναι ένα σύμπλεγμα μικρών νησιών, ένας ενδιαφέρον τόπος μελέτης, που έχει δώσει περιβαλλοντική και οικονομική υπεραξία σε ολόκληρη την παραλιακή ζώνη της Δωρίδας. Το νησί έχει τη δική του
σημαντική Ιστορία και διατηρεί το παραδοσιακό τοπικό του χρώμα και το φυσικό του κάλλος χωρίς κυκλοφορία οχημάτων.
Το βιβλίο που αναφέρεται σε έναν τόπο με τόση θετική ενέργεια σύντομα εξαντλήθηκε και η συγγραφέας προχωράει στην επανέκδοσή του με την προσθήκη νέων στοιχείων που η συνεχιζόμενη έρευνα έφερε στην επιφάνεια.
Το πρώτο κεφάλαιο περιλαμβάνει ό,τι σχετικό με την ιστορία της Δωρίδας και των Τριζονιών από τα αρχαία χρόνια μέχρι την Επανάσταση του 1821. Γίνεται αναφορά σε ιστορικά γεγονότα της Τουρκοκρατίας και στο πέρασμα του Λιμπεράκη Γερακάρη, το 1696, που είχε το ορμητήριό του στα Τριζόνια καθώς και σε περιγραφές της περιοχής από Ευρωπαίους περιηγητές.
Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στην περίοδο μετά την Απελευθέρωση και τον εποικισμό του νησιού από τους πρώτους κατοίκους της νεοελληνικής περιόδου.
Το τρίτο κεφάλαιο, που αποτελεί τον κορμό της εργασίας, αναφέρεται στη νεότερη ιστορία του νησιού και σε ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα του 20ου αιώνα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μαρτυρίες ατόμων που
συμμετείχαν στα γεγονότα του Εμφυλίου πολέμου καθώς και στη ναυτική ιστορία του νησιού. Περιγράφονται γεγονότα από την ακτοπλοΐα, από τη ζωή των ψαράδων, των αγροτών, από την καθημερινή ζωή των κατοίκων και τη σταδιακή μετάβαση στην τουριστική εκμετάλλευση του υπέροχου αυτού τόπου.
Τέλος, ένα σημαντικό κομμάτι του βιβλίου πλαισιώνεται από σπάνιο ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό και αρκετές έγχρωμες φωτογραφίες από κοινωνικές δραστηριότητες των κατοίκων και από εκδηλώσεις του
Πολιτιστικού Συλλόγου του νησιού, οι οποίες αναβιώνουν μνήμες, διεγείρουν συναισθηματική φόρτιση και διασώζουν ιστορικά στοιχεία για διάφορους τομείς. Η πλουσιότατη βιβλιογραφία και οι λεπτομερείς ερμηνευτικές σημειώσεις που πλαισιώνουν το κείμενο καθιστούν το έργο κυριολεκτικά ενδιαφέρον για την πληρότητα και την αξιοπιστία του.
Με τη ματιά της ωριμότητας και ιστορικά ενημερωμένη η συγγραφέας - εκπαιδευτικός κα Σπυριδούλα Τριανταφύλλου - Περδίκη παρατήρησε, περιέγραψε, ανέλυσε, ερμήνευσε τα στοιχεία που γνώριζε βιωματικά με εκείνα που συγκέντρωσε μέσα από έρευνα σε αρχεία, τοποθέτησε το νησί της στον χώρο και στον χρόνο. Τέτοιες εκδόσεις, αποτελούν πολύ σημαντική προσφορά στην ορθή γνώση της ιστορίας όχι μόνο των Τριζονιών, αλλά ολόκληρης της Δωρίδας και των γειτονικών περιοχών. Επίσης, η παρούσα έκδοση εκτός των άλλων βοηθάει στην προδιάθεση των συγχωριανών να συσφίγγουν τους δεσμούς τους και να ανανεώνουν το ενδιαφέρον τους για την πρόοδο του τόπου τους.
Τελειώνοντας τον πρόλογό θέλω να ευχαριστήσω τη συγγραφέα του παρόντος βιβλίου για την τιμητική πρόσκλησή της να το προλογίσω. Επιθυμώ επίσης να τη συγχαρώ για το πολύ σημαντικό πόνημά της και την ουσιαστική προσφορά της στον Πολιτιστικό Σύλλογο του νησιού και να της ευχηθώ υγεία και δύναμη να συνεχίσει το έργο της στο ευρύτερο πνευματικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου της.
Ναύπακτος 14 Μαρτίου 2022
Γιάννης Γ. Χαλάτσης