Η Ναύπακτος έχει πολλά περιθώρια και πλεονεκτήματα για πολιτιστική και αισθητική ανάπτυξη.
α. Το κάστρο της είναι από τα ωραιότερα της Ελλάδας και αποτελεί εκτός από ιστορικό μνημείο και στολίδι.
β. Είναι πλούσια σε μύθους, ιστορία και πολιτιστική παράδοση. Συνδέεται με την κάθοδο των Δωριέων, τους μύθους του Ηρακλή, τη λατρεία της Αφροδίτης και του Ποσειδώνα, τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, την Επανάσταση του Εικοσιένα, τους Σουλιώτες.
γ. Η παραδοσιακή μορφή των ευρισκομένων εντός του κάστρου κτισμάτων της.
δ. Η αμφιθεατρική της θέση σε σχέση με τον Κορινθιακό κόλπο.
ε. Η ύπαρξη ανατολικά και δυτικά των ποταμών Σκά και Βαριά που μπορούν να αναμορφωθούν αισθητικά.
΄Εχοντας λοιπόν υπ' όψη τα παραπάνω δεδομένα μπορεί κανείς να κάνει τις εξής σκέψεις και προτάσεις.
1. ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ
Το Κάστρο είναι ένα πραγματικό κόσμημα και συνυφασμένο με τη φυσιογνωμία και την ιστορία της πόλης. Στη πραγματικότητα το κάστρο είναι ένα συγκρότητα τειχών και η Ναύπακτος μιά καστρούπολη. Το κάστρο αυτό έχει ανάγκη συντήρησης και αναστύλωσης. Κυρίως όμως θα πρέπει να γίνουν κάποια έργα με την προσήκουσα μελέτη και ευαισθησία ώστε να μην αλλοιωθεί η ''προσωπικότητά'' του. Τα έργα αυτά θα καθιστούσαν το κάστρο περισσότερο λειτουργικό και θα έδιναν την ευκαιρία να το επισκέπτονται, να το θαυμάζουν και να το γνωρίσουν, αυτό και την ιστορία του, οι κάτοικοι της περιοχής και οι ξένοι επισκέπτες. Τα έργα αυτά θα μπορούσε να είναι:
α) Θέατρο
Ένα πέτρινο θέατρο στο τρίτο διάζωμα από τη θάλασσα, αριστερά μετά την είσοδο στο δυτικό πυλώνα, όπου παλαιότερα υπήρξε μικρό ξύλινο υπαίθριο θέατρο. Πιστεύω ότι με μιά προσεκτική μελέτη θα μπορούσε να κατασκευασθεί πέτρινο θέατρο χωρητικότητας 500 θεατών με την ίδια πέτρα του γύρω χώρου, αφού για την κατασκευή του προσφέρεται το έδαφος και δεν αλλοιώνει το περιβάλλον, αφού η όλη κατασκευή δεν είναι ορατή απ' έξω.
Το θέατρο αυτό θα ήταν ένα ''μπαλκόνι''στον κορινθιακό κόλπο και με την κατάλληλη προβολή θα μπορούσε να προσελκύει και να φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι πολλές και υψηλού επιπέδου πολιτιστικές εκδηλώσεις (θεατρικές,μουσικές, χορευτικές κ.ά.).
β) Περίπτερο Αναψυχής.
Το κάστρο είναι ωραίος χώρος περιπάτου, συνάντησης και αναψυχής για όλους τους πολίτες και τους επισκέπτες της Ναυπάκτου. Θα μπορούσε το κτίριο που είναι κάτω από την εκκλησία του Προφήτη Ηλία να γίνει ένα περίπτερο αναψυχής με μικροεπεμβάσεις ελαφράς κατασκευής (ξύλο και ενδεχομένως γυαλί).Το αναψυκτήριο αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει:
-- καφετέρια υψηλής ποιότητας και
-- ενδεχομένως εστιατόριο υψηλής επίσης ποιότητας.
γ) Αγάλματα.
Στην αρχαία Ελλάδα κάθε πόλη στολιζόταν από πολλά αγάλματα και συνθέσεις γλυπτών. Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να συμβεί και να αναβαθμίσει το κάστρο. Ο χώρος του κάστρου, από την είσοδο του δυτικού τείχους μέχρι την κορυφή του κάστρου (Ίτς Καλέ) θα μπορούσε να πλαισιωθεί από αγάλματα ηρώων που συνδέονται με τη μυθολογία και την αρχαία ιστορία της πόλης.
Ενδεικτικά αναφέρω ονόματα ηρώων:
1. Άπις ο Ναυπάκτιος
2. Κέως
3. Αγέλαος
4. Ηρακλής
5. Καρκίνος ποιητής
6. Σοϊδας γλύπτης
7. Μέναιχμος γλύπτης.
Με τον ίδιο τρόπο θα μπορούσε να πλαισιωθεί και ο χώρος στο δεύτερο διάζωμα του κάστρου από τη θάλασσα, όπου βρίσκονται τα ερείπια του τζαμιού των λουτρών.
Στο χώρο αυτό θα μπορούσαν να τοποθετηθούν αγάλματα ηρώων και ανθρώπων που διακρίθηκαν και τίμησαν την Ναύπακτο, έζησαν τη βυζαντινή και νεώτερη εποχή, όπως:
1. Απόκαυκος Ιωάννης (Λόγιος Μητροπολίτης Ναυπάκτου).
2. Βλαχογιάννης Γιάννης.
3. Φαρμάκης Γιάννης κ.ά.
δ) Αρχοντικό Τζαβέλλα
Το ερειπωμένο αρχοντικό Τζαβέλλα, ένα παλαιό σπίτι ντόπιας αρχιτεκτονικής, το οποίο σήμερα ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού, θα μπορούσε να ανακαινισθεί και να χρησιμοποιηθεί σαν Μουσείο της Νεώτερης Ιστορίας της Ναυπάκτου. Στο χώρο αυτό θα μπορούσε να συγκεντρωθεί ότι έχει σχέση με την Ναυμαχία της Ναυπάκτου 1571 μ.Χ. καθώς και ότι έχει σχέση με την Επανάσταση του 1821, (όπως κειμήλια, λάβαρα, στολές, όπλα, χάρτες, γκραβούρες κ.λ.π.).
Χρηματοδότηση των έργων.
Πολλά από αυτά τα έργα μπορούν να ενταχθούν σε κοινοτικά προγράμματα με μικρά σχετικά ποσοστό συμμετοχής.
Αρκετά από αυτά τα έργα μπορούν να γίνουν από χορηγούς όπως π.χ. το άγαλμα του βυζαντινού Μητροπολίτη Απόκαυκου δύναται να χρηματοδοτηθεί από την Μητρόπολη Ναυπάκτου.
Γιά το άγαλμα του Γιάννη Φαρμάκη πιθανώς να χρηματοδοτηθεί από απόγονους του αγωνιστή κ.ά.
8/8/2000