Τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια παρατηρείται ζωηρή και δυναμική παρουσία του Τοπικού Tύπου στη χώρα μας. Η ανάπτυξη αυτή του Τοπικού μας Τύπου οφείλεται κυρίως στο γεγονός, ότι σε αυτόν αποτυπώνεται κατά κανόνα η κοινή γνώμη. Η κοινή γνώμη, για τους γνωστούς λόγους της πολιτικής ιδιορρυθμίας στη χώρα μας, ασκεί την επίδρασή της στη διαμόρφωση της κυβερνητικής πολιτικής στον περιορισμένο χώρο της Επαρχίας. Φυσικά αυτή είναι η μία άποψη της δυναμικής του Τοπικού Τύπου, γιατί αυτός δεν είναι μόνο εκφραστής, αλλά και συνδιαμορφωτής της κοινής γνώμης.
Σήμερα, χάρη στην ύπαρξη και τη λειτουργία του Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, στην οποίο έχουν αποκεντρωθεί οι σχετικές αρμοδιότητες αναπτυξιακής διαδικασίας, γίνεται εύκολα αντιληπτό το μέγεθος επιρροής που ασκεί ο Τοπικός Τύπος στο σχεδιασμό και την εκτέλεση της κυβερνητικής πολιτικής σε τοπικό επίπεδο.
Στην Επαρχία μας ο Τοπικός Τύπος, έχοντας τη συμπαράσταση του Ναυπακτιακού λαού, δεν υστερεί στη διαμόρφωση των αιτημάτων της κοινής γνώμης, την προβολή τους και τη δυναμική τους παρουσία στο «γίγνεσθαι» της Επαρχίας μας.
Από τα στοιχεία, που κατόρθωσα να συγκεντρώσω, προκύπτει, ότι στην επαρχία μας κυκλοφορούν συνολικά δεκαέξι Τοπικές εφημερίδες, απ’ τις οποίες δύο ασχολούνται με τα προβλήματα όλης της Επαρχίας μας και οι υπόλοιπες με τα προβλήματα των συγκεκριμένων Δήμων, Κοινοτήτων και Συλλόγων. Οι δύο εφημερίδες που ασχολούνται με τα προβλήματα όλης της Επαρχίας μας είναι οι: «Ναυπακτιακά Νέα» του κ. Κώστα Πράττη, ως μηνιαία ανεξάρτητη εφημερίδα των Ναυπακτίων, εκδιδόμενη συνεχώς από το Νοέμβριο του 1966, από τριακονταετία δηλαδή. Και ακόμη είναι η εφημερίδα «Ναυπακτιακή», που εκδίδεται ανά δίμηνο ως δημοσιογραφικό όργανο ενημέρωσης της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ναυπακτίας. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ακόμη στις δύο αυτές εφημερίδες και τα «Νέα της Ρούμελης» του κ. Γιάννη Γαϊτάνη, η οποία, χάρη στο Ναυπάκτιο ιδιοκτήτη και διευθυντή της αφιερώνει ικανό χώρο τακτικά για τα προβλήματα της Επαρχίας μας. Η εφημερίδα αυτή εκδίδεται ανελλιπώς από το 1965.
Άλλες τοπικές εφημερίδες είναι:
- Τα «Αραχωβίτικα Νέα», τρίμηνο δελτίο ενημέρωσης των Αραχωβιτών.
- Η «Γενέτειρα», εκδιδόμενη κατά τρίμηνο ως δημοσιογραφικό όργανο του Πολιτιστικού Κέντρου Σιμιωτών του Δήμου Πυλήνης.
- Η «Γραμμένη Οξιά», του ομώνυμου συλλόγου των Γραμμενοξιοτών.
- Η «Δημοτική Ενότητα», μηνιαία εφημερίδα της δημοτικής κίνησης στο Δήμο Αντιρρίου.
- Τα «Νέα της Δάφνης Ναυπακτίας» ως διμηνιαίο όργανο του Πνευματικού ομίλου Δαφνιωτών, εκδιδόμενη από οκταετίας.
- Ο «Νεχωρίτης», ως ενημερωτικό δελτίο Νεοχωριτών Ναυπακτίας, εκδιδόμενο από το Σύλλογο Νεοχωριτών Ναυπακτίας, που εδρεύει στην Αθήνα.
- Η «Πυλήνη Ναυπακτίας», ως μηνιαία εφημερίδα για τα προβλήματα της Επαρχίας Ναυπακτίας, όπως γράφει, και είναι ιδιοκτησίας του κ. Ιωάννη Ζωιτάκη, η οποία αρχικά είχε εκδοθεί με τίτλο «Η Πυλήνη».
- Τα «Σιμιώτικα Νέα», του συλλόγου Σιμιωτών Αθήνας.
- Η «Τερψιθέα», ανεξάρτητη πολιτιστική - αναπτυξιακή εφημερίδα , που εκδίδεται από Τερψιθιώτες.
- Τα «Φαμηλιώτικα Νέα», ως διμηνιαίο δελτίο του Συλλόγου των απανταχού Φαμηλιωτών « Η Θεοτόκος».
- Η «Φωνή της Αμπελακιώτισσας», τρίμηνη εφημερίδα του Εκπολιτιστικού Ομίλου Αμπελακιωτισσιωτών Ναυπάκτου, από δωδεκαετίας περίπου.
- Η «Φωνή της Ελατούς», εκδιδόμενη από δεκαετίας από το Σύλλογο Ελατιωτών Ναυπακτίας.
- Η «Φωνή της Δέλγας», τρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γαβριωτών και
- Ο «Απόδημος Πλατανιώτης», όργανο των Πλατανιωτών Αμερικής
Τέλος θα ήταν παράλειψη, αν δεν γινόταν σχετική μνεία για τα θρησκευτικά περιοδικά «Εκκλησιαστική Παρέμβαση», που εκδίδει η Ιερή Μητρόπολη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου καθώς επίσης « Η Βασιλεία των Ουρανών» της μοναδικής αδελφότητας Μεταμορφόσεως του Σωτήρος και η «Μεταμόρφωση» του συλλόγου των Φίλων του Μοναστηριού της Μεταμορφόσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου, τα οποία ενισχύουν το θρησκευτικό συναίσθημα εν μέσω μάλιστα των σημερινών δύσκολων καιρών.
Από την παραπάνω αποτύπωση προκύπτει, ότι στον Τοπικό μας Τύπο δεν υπάρχει έστω και μία ημερήσια εφημερίδα, οι δε υπάρχουσες εκδίδονται από μηνιαίες έως τριμηνιαίες, ενώ οι εκδιδόμενες ως δελτία ενημέρωσης μπορεί ν’ αριθμούν πολύ λίγα φύλλα στο χρόνο. Από τη στατιστική αυτή δεν προκύπτει φυσικά, ότι υστερούμε σε Τοπικό Τύπο. Αντίθετα κυκλοφορεί ικανός αριθμός τοπικών εφημερίδων, πολλές των οποίων δεν αποτελούν επιχείρηση αλλά ανήκουν σε συλλογικά όργανα, τα οποία είναι καρπός ομαδικής εργασίας και ενδιαφέροντος.
Ακόμη πρέπει να προστεθεί, ότι οι υπεύθυνοι των εφημερίδων και οι συντάκτες του Τοπικού μας Τύπου δεν είναι επαγγελματίες δημοσιογράφοι, που σημαίνει, πως από την άποψη αυτή ασφαλώς αντιμετωπίζουν κάποιες δυσχέρειες. Εν τούτοις όμως κυκλοφορούν κείμενα τόσο από την άποψη της γλώσσας, όσο και από την άποψη της υπευθυνότητας και του ορθολογισμού, του δημοσιογραφικού πάθους, που αντανακλά την αγάπη και το ζωηρό ενδιαφέρον για την ιδιαίτερη πατρίδα, τα οποία είναι άξια και τιμής και σεβασμού.
Στις πιο πάνω εφημερίδες πρέπει να προσθέσουμε δύο ακόμη περιοδικές εκδόσεις: Η μία είναι το «Δελτίο Ενημέρωσης», το οποίο εκδίδει κατά μήνα ως συνδικαλιστικό του όργανο ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ναυπακτίας. Και το δεύτερο είναι ο «Μαθητής» που άρχισε να εκδίδει κατά μήνα η Περιβαλλοντική Ομάδα του 2ου Γυμνασίου Ναυπάκτου, στις οποίες θ’ αναφερθούμε διεξοδικότερα πιο κάτω.
Αυτή είναι η εικόνα του τοπικού μας Τύπου σήμερα, στο περιεχόμενο του οποίου αναφερόμαστε ευθύς αμέσως:
Οι δύο πρώτες εφημερίδες, τα «Ναυπακτιακά Νέα» και η «Ναυπακτιακή» αναφέρονται πάντοτε με το κύριο άρθρο τους στα γενικά προβλήματα της Επαρχίας μας και κυρίως σε ό,τι έχει σχέση με την οικονομική ανάπτυξη, ήτοι με τα προβλήματα της οδοποιίας και της συγκοινωνίας, της αξιοποίησης των υπαρχόντων πλουτοπαραγωγών πόρων, της ανάπτυξης της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, της αξιοποίησης των τουριστικών πλεονεκτημάτων της Επαρχίας μας, του υδρευτικού προβλήματος, της προστασίας του περιβάλλοντος, της δημογραφικής ανασύνταξης και της αντιμετώπισης των προβλημάτων από την πληθυσμιακή αποδυνάμωση του χωριού. Όλα τα αιτήματα των κατοίκων, που αναφέρονται στα πιο πάνω προβλήματα προβάλλονται συνεχώς προς κάθε κατεύθυνση. Οι ερωτήσεις και επερωτήσεις των βουλευτών, που αναφέρονται στα δομικά προβλήματα της Επαρχίας μας έχουν πάντα τη θέση τους. Οι δραστηριότητες των Δήμων και των Κοινοτήτων βρίσκουν πάντοτε φιλόξενη στήλη και συμπαράσταση. Ό,τι ευχάριστο - αρραβώνες, γάμοι, βαπτίσεις, επιτυχίες των νέων μας κατά τις πανελλήνιες εξετάσεις, χορήγηση υποτροφιών και σπουδές στο εξωτερικό, αφίξεις ομογενών, δωρεές τους και επιτυχίες των παιδιών τους και ό,τι δυσάρεστο θα το πληροφορηθούμε πάντοτε από τις εφημερίδες αυτές. Εκδηλώσεις πολιτικές, πνευματικές και πολιτιστικές, φιλολογικά συμπόσια και συνέδρια, που πραγματοποιούνται στη Ναύπακτο και σε πρωτεύουσες Δήμων της Επαρχίας μας αναφέρονται με κάθε λεπτομέρεια, για την ενημέρωση του ντόπιου και του απόδημου αναγνώστη τους. Τακτική βιβλιοπαρουσίαση μας πληροφορεί για την πνευματική δραστηριότητα του πνευματικού κεφαλαίου της Ναυπακτίας, ενώ ποιήματα συμπολιτών μας, μας δίνουν το στίγμα της ποιητικής δημιουργίας των Ναυπακτίων. Κομμάτια, που αναφέρονται στα ήθη και τα έθιμα της περιοχής μας και πραγματοποιούμενες συναφείς εκδηλώσεις αναθερμαίνουν πάντοτε την παράδοση της Επαρχίας μας και τις καρδιές των ξενιτεμένων, συντηρώντας έτσι την αγάπη και τους δεσμούς τους με το χωριό. Ακόμη οι στήλες είναι ανοιχτές σε κάθε εκδήλωση, που στρέφεται κατά της δοκιμασίας της νεολαίας μας από τα ναρκωτικά, που δυστυχώς έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους και στην περιοχή μας, και είναι πάντοτε ευπρόσδεκτες οι επιστολές συμπολιτών μας και φορέων για επί μέρους προβλήματα. Η οικολογική κίνηση έχει ευαισθητοποιήσει τα αισθήματα και τη δυναμική της περιβαλλοντικής συνείδησης, που δίδει πάντοτε το παρόν από τις στήλες των εφημερίδων μας αυτών.
Μπορούμε να πούμε γενικά, ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, γενικό και ειδικό, και συλλογικές εκδηλώσεις, που να αφορούν σε καίρια προβλήματα της περιοχής μας, που να μην έχουν πάντοτε φιλόξενη στήλη στις εφημερίδες μας αυτές, τα «Ναυπακτιακά Νέα» και τη «Ναυπακτιακή».
Ο υπόλοιπος Τοπικός Τύπος, όπως πιο πάνω έχει παρουσιασθεί, προσφέρει κι’ αυτός την πολύτιμη συνδρομή του στα προβλήματα, κατά κανόνα, της ειδικότερης περιοχής, στην οποία αναφέρεται. Οι εφημερίδες αυτές και προβάλλουν τα επί μέρους προβλήματα και προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν τους κατοίκους του χωριού και να υποκινήσουν τη δυναμική του για τη διεκδίκηση αιτημάτων και πραγμάτωση λύσεων για τις οποίες υπάρχει συνήθως η αδιαφορία της πρωτεύουσας.
Γιατί πρέπει να το επαναλάβουμε, ότι η ορεινή Ναυπακτία αποτελεί κραυγαλέα περίπτωση απομόνωσης, αφού ως γνωστό είναι η μόνη περιοχή με τόσο μεγάλο ποσοστό χωματόδρομων στο οδικό της δίκτυο.
Εκείνο που πρέπει ιδιαίτερα να επισημανθεί, είναι ότι οι εφημερίδες αυτές, σωστά αξιολογώντας το γενονός, ότι η πρόοδος και η ανάπτυξη του χωριού δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την επίλυση των προβλημάτων, που αγκαλιάζουν όλη την Επαρχία μας, δεν παραλείπουν ποτέ να προβάλλουν τα επί μέρους τοπικά τους προβλήματα μέσα από την προοπτική των γενικότερων προβλημάτων μας. Και όχι μόνο αυτό. Αγωνίζονται να συντηρήσουν ζωντανό το ενδιαφέρον κάθε ομάδας πρωτοβουλίας για να εκφράσει τα προβλήματα όλης της Ναυπακτίας, ενώ παράλληλα προκαλούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να αναλάβει τις ευθύνες της και να προσθέσει με την οργανωτική της δομή τη δυναμική της, για να ταραχθούν τα λιμνάζοντα ύδατα στην Επαρχία μας. Γιατί, όπως τονίζεται στις στήλες του, δεν φθάνει η απομόνωση, αλλά και σημειώνεται απομάστευση παραγωγικών πόρων και μεταφορά τους προς άλλες περιοχές χωρίς μέριμνα για ό,τι μένει πίσω, χωρίς έστω κάποια αντισταθμιστική προσφορά, όπως αυτό ήταν επιβεβλημένο. Στο σημείο αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε και να το πούμε, πως οι επί μέρους τοπικές εφημερίδες ανταγωνίζονται πολλές φορές και μάλιστα σε υψηλούς τόνους τις δύο προαναφερθείσες εφημερίδες σε θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τον «Απόδημο Πλατανιώτη», το όργανο των Πλατανιωτών Αμερικής, που συντηρεί ζωντανούς τους δεσμούς των απόδημων αδελφών μας με τη γενέτειρα με ενέργειες προς κάθε κατεύθυνση για τα προβλήματα του χωριού, με την πληροφόρηση για τα νέα του, με την παρουσίαση της πνευματικής και γενικότερα της πολιτικής κίνησης τόσο των ομογενών, όσο και των μονίμων κατοίκων του χωριού, με υποδείξεις και αρωγή για την πρόοδο του χωριού και την προκοπή των κατοίκων του.
Πιο πάνω ανέφερα δύο περιοδικές εκδόσεις: Το «Μαθητή» και το «Δελτίο Ενημέρωσης» των εκπαιδευτικών.
Το πρώτο περιοδικό «Ο Μαθητής» είναι γραμμένο εξ ολοκλήρου από μαθητές. Φυσικά, στο παρασκήνιο στέκονται οι καθηγητές τους, που δίνουν κάποιες οδηγίες. Εκείνο, που εντυπωσιάζει με το περιοδικό αυτό είναι το γεγονός από πια παρόρμηση ξεκίνησαν οι μαθητές για την έκδοσή του. Αναφέρονται, όπως γάφουν, στα μέτωπα, τα ανοιχτά μέτωπα, που αντιμετωπίζουν στη ζωή τους. Η άψυχη κοινωνία και η αποξένωση του νέου είναι ο ιστός περί τον οποίο στρέφεται η αναζήτηση και η αγωνία τους. Σε μία παράγραφο γράφουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: «Σπουδές, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, κομπιούτερ - χωρίς αυτό είσαι ένα τίποτα στη σημερινή εποχή - μουσική, φροντιστήρια, απ’ το ένα βγαίνεις στο άλλο μπαίνεις. Κυνήγι βαθμών, πρωτιά, εξετάσεις στο πανεπιστήμιο, μεταπτυχιακά στο εξωτερικό, για να γυρίσεις και να προσγειωθείς ανώμαλα στη σημερινή πραγματικότητα, την ανεργία και να σκέφτεσαι αν άξιζε τον κόπο». Για να καταλήξει η πένθιμη αυτή ωδή στο αισιόδοξο μήνυμα: «Αυτό εδώ το έντυπο, που κρατάτε στα χέρια σας, είναι ο δικός μας τρόπος αντίδρασης. Στήσαμε ένα βήμα για όλα τα παιδιά, για ενημέρωση και εμβάθυνση σε όσα συμβαίνουν γύρω μας. Πιστεύουμε, ότι η μόρφωση και η καλλιέργεια της κρίσης όλο και περισσότερων νέων μπορεί να φέρει αυτή την αλλαγή και φιλοδοξούμε να είναι προς το καλύτερο».
Στη σημερινή δοκιμασία του ανθρώπου ποιό μπορούσε να είναι το καλύτερο μήνυμα απ’ τα παιδιά μας και όχι αυτή η απόφαση της ευθύνης και της αισιοδοξίας;
Και συμπληρώνει, μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης μας κ. Ιερόθεος στο μήνυμά του, που είναι καταχωρημένο στο περιοδικό αυτό: «Οι νέοι ... πρέπει να εγκολπωθούν την αυθεντικότητα και τη δυναμικότητα της χριστιανικής πίστης... για να νικήσουν την υποκρισία, την ανειλικρίνεια, το ψέμα, τους συμβιβασμούς, τη σκοπιμότητα, την αδικία, το εσωτερικό και εξωτερικό κατεστημένο που ταλαιπωρεί τις κοινωνίες μας, αλλά και τις προσωπικές μας σχέσεις».
Διαβάζοντας κανείς τα κείμενα του περιοδικού αυτού θαυμάζει τον ορθολογισμό και την ωριμότητα των νέων παιδιών.
Και τέλος, το Δελτίο Ενημέρωσης των Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ναυπακτίας ενημερώνει τους εκπαιδευτικούς της δημοτικής εκπαίδευσης για όλα τα θέματα και τα προβλήματα, που αναφέρονται στον εκπαιδευτικό: για τη διδασκαλία, τα μέσα και την αξιολόγηση του μαθητή, τις προτεινόμενες μεταβολές και μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, για την προσφορά του δασκάλου, σε στατιστικές έρευνες μεταξύ των μαθητών της Επαρχίας μας σε θέματα απόδοσης του μαθητή και άλλα. Επίσης ειδικά προβλήματα που αφορούν το δάσκαλο προβάλλονται και αναλύονται διεξοδικότερα, ενώ γίνεται ειδική αναφορά στο συνταξιούχο δάσκαλο και τα προβλήματά του.
Από τα άρθρα του δελτίου πληροφορούμαστε για το υψηλό επίπεδο νόησης και ανταπόκρισης του Ναυπάκτιου μαθητή στην εκπαιδευτική διαδικασία, αφού το 77% των μαθητών έχουν άριστη επίδοση, το 21% πολύ καλή και μόλις το 2% σχεδόν καλή, όταν τελειώνει το Δημοτικό.
Με αυτή την οπτική γωνία κατόρθωσα να συγκεντρώσω και παρουσιάσω στη σημερινή ημερίδα για τον Τοπικό Τύπο: τον ενεργό Ναυπακτιακό Τύπο, τη στατιστική εικόνα των εκδόσεων, που σήμερα κυκλοφορούν, τον επαγγελματικό και μη χαρακτήρα και το περιεχόμενό του γενικά, παρουσιάζοντάς σας μία - μία τις εφημερίδες του Τοπικού μας Τύπου.
Γιάννης Χαλάτσης