Ματωμένο καβαλέτο:Το αστυνομικό μυθιστόρημα του Ανδρέα Τσολοδήμου
Η Ελληνική αστυνομική λογοτεχνία παρουσιάζει μια ιστορία τουλάχιστον 70 ετών. Από την δεκαετία του πενήντα κάνουν τα πρώτα τους βήματα συγγραφείς αστυνομικών αφηγημάτων μέσα από τις σελίδες λαϊκών περιοδικών, αλλά ακόμα και μέσα από καθημερινά έντυπα ευρείας κυκλοφορίας που συνήθιζαν τότε να δημοσιεύουν μυθιστόρημα σε συνέχειες. Για παράδειγμα, το πρώτο καθαρά αστυνομικό το έγραψε η Ελένη Γ. Βλάχου το 1938 και δημοσιεύτηκε σε 38 συνέχειες στην Καθημερινή, την εφημερίδα του πατέρα της.
Από τότε, το αστυνομικό αφήγημα, γνώρισε σχετική άνθηση και τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας υπάρχει μια πληθώρα συγγραφέων με διάφορες τάσεις.
Ενδεικτικά αναφέρω μερικούς από τους πιο γνωστούς Έλληνες συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων:
Γιάννης Μαρής, με το γνωστότερο και καλύτερο έργο του με τίτλο “Εγκλημα στο Κολωνάκι”. Σε αυτό το βιβλίο εμφανίζεται για πρώτη φορά ο εμβληματικός ήρωας του Μαρή, ο αστυνόμος Μπέκας.
Νίκος Μαράκης, με πολλούς φανατικούς αναγνώστες αστυνομικών.
Πέτρος Μάρκαρης,ο πιο γνωστός Έλληνας συγγραφέας στο εξωτερικό με μεταφράσεις σε πολλές γλώσσες. Ο ήρωας του είναι ο αστυνόμος Χαρίτος.
Φίλιππος Φιλίππου, σημαντικός συγγραφέας αστυνομικών αλλά και ο ειδήμων στην ιστορία της Ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Το “Χαμόγελο της Τζοκόντα” είναι ένα έργο με κοινωνικοπολιτικές αναφορές και όμορφη αποτύπωση του Αθηναϊκού τοπίου.
Συζητώντας το θέμα για το Ελληνικό Αστυνομικό μυθιστόρημα μερικοί φίλοι μου είπαν: «Αν θέλω να διαβάσω ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα θα διαβάσω κάποιου γνωστού καταξιωμένου και κυρίως ξένου συγγραφέα».
Τους απαντώ: «Λάθος, είναι πολύ πιθανόν διαβάζοντας ένα αστυνομικό μυθιστόρημα ενός σύγχρονου Έλληνα συγγραφέα που δεν είναι ευρύτερα γνωστός να βρεθείς προ εκπλήξεως, γιατί υπάρχουν όντως πολύ καλά βιβλία μυστηρίου και εγκλήματος, που όμως είναι δύσκολο να διοχετευθούν κατάλληλα στην αγορά του βιβλίου, ώστε να τα γνωρίσει το πλατύ κοινό».
Άλλωστε και η πλοκή των ελληνικών αστυνομικών μυθιστορημάτων γίνεται σε ένα περισσότερο γνωστό και κατανοητό φυσικό περιβάλλον, αλλά και σε κοινωνικό περιβάλλον με νοοτροπίες και αξιακούς κώδικες περισσότερο οικείους μας.
Γι’ αυτό ας μην απαξιώνουμε τον κόπο και τον ιδρώτα ανθρώπων που δουλεύουν με την ψυχούλα τους και χωρίς να περιμένουν ανταπόκριση.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και το μυθιστόρημα του Ανδρέα Τσολοδήμου με τίτλο «Ματωμένο καβαλέτο» που εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2023. Πρόκειται για ένα πετυχημένο αστυνομικό μυθιστόρημα με έντονη περιπέτεια και δράση σε ένα σύγχρονο κοινωνικό οικονομικό και καλλιτεχνικό περιβάλλον.
Με λίγα λόγια η υπόθεση του «ματωμένου καβαλέτου» αναφέρεται σε μια διπλή δολοφονία δύο ζωγράφων με κοινή καταγωγή την Ελληνοϊταλική κοινότητα της Πάτρας. Ο ένας καλλιτέχνης ζούσε στην Αθήνα και ο άλλος στο Μιλάνο. Αμέσως αρχίζουν τα ερωτήματα. Άραγε ο δράστης είναι ο ίδιος ή πρόκειται για τυχαίο γεγονός που συμβαίνει την ίδια εποχή;
Με μόνα στοιχεία ότιτα θύματα είναι ταλαντούχοι ζωγράφοι με κοινή καταγωγή από την δραστήρια Ιταλική μειονότητα της Πάτρας η εξιχνίαση είναι μια εξίσωση ιδιαίτερα δύσκολη με πολλούς άγνωστους παράγοντες.
Ένας Έλληνας αστυνομικός με τον βοηθό του που ερευνούν και προσπαθούν να εξιχνιάσουν το διπλό αυτό φονικό βρίσκονται κυριολεκτικά σε ένα πλήρες σκοτάδι.
Με ειδική επιμόρφωση σε θέματα Τέχνης, Ναυτιλίας και Χρηματοοικονομικών δεδομένων της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας αρχίζουν να οδηγούνται σε πολλές υποθέσεις και αρκετούς ύποπτους που θα μπορούσε να είχαν λόγους και συμφέροντα για τη δολοφονία των ζωγράφων.
Με την υπόθεση ότι οι πίνακες και των δυο αυτών Πατρινών ζωγράφων θα μπορούσε να προκαλέσει το ενδιαφέρον των συλλεκτών έργων τέχνης και άλλων επώνυμων ισχυρών του χρήματος, ως αντικείμενο επένδυσης, γίνεται μια αρχή. Μετά από έρευνα σε Αθήνα, Πάτρα, Μιλάνο, Νέα Υόρκη, Γενεύη, και αλλού αποκαλύπτεται ότι ο πρόωρος θάνατος των ζωγράφων ανέβασε στα ύψη τις τιμές των εκλεκτών έργων τους.
Έτσι η έρευνα ακουμπάει τη διαδρομή του μαύρου χρήματος που επενδύεται σε έργα Τέχνης.Και πάλι όμως το στοιχείο αυτό δεν είναι ικανό να βοηθήσει στην έρευνα γιατί αυτοί που θα είχαν οικονομικό ενδιαφέρον είναι πολλοί και δεν υπάρχουν ικανά στοιχεία να τους ενοχοποιούν. Έτσι το παζλ για τους δυο αστυνομικούς είναι περίπλοκο και παρά πολύ δύσκολο και δε θα διαλευκαινόταν, αν δεν βοηθούσε και η …θεά τύχη.
Πρόκειται για μια ευφυέστατη συγγραφική σύλληψη ενός έξυπνου ανθρώπου, όπως είναι ο Ανδρέας Τσολοδήμος, ο οποίος κατάφερε να συγγράψει ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον βιβλίο που από τις πρώτες του σελίδες τραβάει το ενδιαφέρον και προκαλεί τον αναγνώστη να φτάσει στο τέλος.
Το ματωμένο καβαλέτο είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που στην πλοκή της διήγησης ξεδιπλώνονται προσωπικές και οικογενειακές σχέσεις, ψυχολογικές διακυμάνσεις, απληστία, κυνήγι του χρήματος και προσπάθεια για οικονομική ανέλιξη, παγκόσμιες υπόγειες διαδρομές του χρήματος, παθιασμένη ζήλια και μίσος.
Όλα αυτά είναι προφανή κλασικά μοτίβα της αστυνομικής λογοτεχνίας. Η πλοκή του μυθιστορήματος είναι τόσο καλά δομημένη που δεν σε αφήνει να σταματήσεις την ανάγνωσή του. Κάθε φορά που παίρνεις ένα μονοπάτι και ακολουθείς κάποιον ύποπτο, εκεί που νομίζεις ότι φτάνεις κοντά στην ανακάλυψη του δολοφόνου βρίσκεσαι σε αδιέξοδο που ακυρώνει τις υποψίες σου.
Έτσι κορυφώνεται η αγωνία και επιτυγχάνεται εκατό τις εκατό ο στόχος ενός άρτιου καιυψηλού επιπέδου αστυνομικού βιβλίου.
Πέραν της πολύ επιτυχημένης συνταγής του αστυνομικού μυθιστορήματος ο συγγραφέας πετυχαίνει να οδηγήσει τον αναγνώστη του και σε άλλα μονοπάτια. Μονοπάτια που, μέσα από την περιπέτεια, τον φέρνουν κοντά σε γνώσεις γύρω από την Τέχνη, τη Ναυτιλία και την Παγκόσμια Οικονομία. Η δύναμη της Τέχνης προσελκύει θαυμαστές, αγοραστές, συλλέκτες και επενδυτές, και κάτω από κάποιες συνθήκες στο δίκτυ της Παγκόσμιας Αγοράς χρησιμοποιούνται έργα Τέχνης, κυρίως από εφοπλιστές, σαν τέχνασμα φοροδιαφυγής.
Το βιβλίο μας ταξιδεύει σε μεγάλα Μουσεία του κόσμου, όπως στο Μουσείο του Λούβρου και του Μιλάνου και στις παραλίμνιες αποθήκες φύλαξης έργων Τέχνης στη Γενεύη της Ελβετίας. Αναφέρεται σε περιπτώσεις κλοπών πινάκων ζωγραφικής που προκάλεσαν παγκόσμιο ενδιαφέρον, όπως την κλοπή του πίνακα της Μόνα Λίζα από το Λούβρο (1911) και τουπίνακατουΠικάσο,τον Ιανουάριο του 2012, από την Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας. Τέλος, μας κάνει μια περιήγηση στη νυχτερινή Νέα Υόρκη καιμας βάζει για λίγο στοκλίμα τουΤραπεζικούσυγκροτήματος τηςGoldmanSachs.
Τέλος, μέσα από την περιπέτεια του μυθιστορήματος αναδύεται και η ιστορία της μικρής, αλλά πολύ δραστήριας, Ιταλικής μειονότητας της Πάτρας, η οποία αποτέλεσε και συνεχίζει ν' αποτελεί σημαντικό παράγοντα του κοινωνικού ιστού και της οικονομίας της πόλης. Η αναφορά του συγγραφέα στην συγκεκριμένη κοινότητα δεν είναι τυχαία. Φαίνεται να γνωρίζει πράγματα από πρώτο χέρι και να έχει ερευνήσει σχετικά στοιχεία. Οπότε, μέσα από το βιβλίο του αναδεικνύει και ένα ιστορικό κοινωνικό θέμα της Πάτρας.
Το θέμα, η πλοκή και γενικά η ατμόσφαιρα του βιβλίου είναι ικανή να ζωντανέψει μια σπουδαία από κάθε πλευρά κινηματογραφική ταινία. Είναι βιβλίο που μπορεί να εμπνεύσει κινηματογραφική μεταφορά και να δημιουργήσει μια συναρπαστική ταινία.
Όσο για την μετάφραση του βιβλίου και στην Ιταλική γλώσσα το θεωρώ εφικτό και απαραίτητο.
Γιάννης Χαλάτσης